Takım Kurma Rehberi
FIRST Robotics Competition’a katılmak istiyor ancak nereden başlayacağınızı bilemiyorsanız. Bu rehber tam size göre.
Öncelikle FIRST ve Fikret Yüksel Vakfı hakkında bilgilere ulaşmak için:
FIRST Robotics Competition (FRC), öğrencilerin bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik (STEM) alanlarında becerilerini geliştiren, takım çalışması ve problem çözme yeteneklerini öne çıkaran uluslararası bir robot yarışmasıdır. FRC, 1992 yılında Amerikalı mühendis ve mucit Dean Kamen tarafından kurulan ve gençlerin teknolojiye olan ilgisini artırmayı amaçlayan bir organizasyon olan FIRST (For Inspiration and Recognition of Science and Technology) tarafından düzenlenmektedir.
Yarışmada lise düzeyindeki öğrenciler, mentorların ve öğretmenlerin rehberliğinde takımlar halinde çalışarak, her yıl için belirlenen tema ve kurallar çerçevesinde özgün robotlar tasarlar, inşa eder ve programlar. Takımlar, yarışma süresince robotlarını optimize etmek için sınırlı zaman ve kaynaklara sahiptir. Bu süreçte öğrenciler, gerçek hayattaki mühendislik problemlerine benzer zorluklarla başa çıkmayı öğrenirken, aynı zamanda takım çalışması, liderlik, iletişim ve zaman yönetimi becerilerini de geliştirirler.
FIRST Robotics Competition, dünya genelindeki farklı bölgelerde düzenlenen bölgesel yarışmalarla başlar. Bu yarışmalar sonunda başarılı olan takımlar, büyük ödül ve prestij için yarışacakları dünya şampiyonasında mücadele etme hakkı kazanır. FRC, öğrencilere eğlenceli ve heyecan verici bir ortamda teknik ve sosyal beceriler kazandırarak, geleceğin mühendis, bilim insanı ve teknoloji liderlerini yetiştirmeyi hedefler.
“More than Robot” (Robot’dan daha fazlası) sloganı ile hazırlanan FIRST Robotics Competition’da bir takımda farklı alanda çalışabilecek öğrenciler olmalıdır. Takımlar hazırlık süreçlerinde sponsorluk, tasarım, sosyal medya yönetimi, elektronik, programlama ve mekanik gibi ekipler oluşturarak profesyonel bir işletme gibi çalışma imkanı bulabilmektedir. Bu program farklı alanlarda uzmanlaşmak isteyen çocukların bir araya gelmesini ve belirlenen sürede takım olarak ortak bir çalışma sürdürmesin sağlar.
Aynı zamanda, ülkemizde çalışmalarına devam eden FIRST Robotics Competition (FRC) takımlarıyla iletişim kurup onlardan yardım isteyebilirsiniz. Takımların harita üzerindeki yerleşimlerini görmek için FRC Map adresini ziyaret edebilirsiniz. Bu takımların çoğu, çalışmaları boyunca karşılaştıkları zorluklarla başa çıkmak için birbirleriyle işbirliği yaparlar ve birbirlerine destek olurlar. Siz de bu takımların bir parçası olabilir ve FRC ağı içindeki diğer takımlarla bağlantı kurarak öğrenme ve gelişme sürecinizi hızlandırabilirsiniz.
Programın en önemli kazanımlarından biri olan “Duyarlı Profesyonellik” (Gracious Professionalism) sahibi FRC takımlarımızdan yardım alabilirsiniz. Bu takımlarımız sizlere yeni takım kurmanız konusunda destek olacaktır.
“More than Robot” (Robot’dan daha fazlası) sloganı ile hazırlanan FIRST Robotics Competition’da, bir takımda farklı alanlarda çalışabilecek öğrencilerin olması gerekmektedir. Takımlar, hazırlık sürecinde sponsorluk, tasarım, sosyal medya yönetimi, elektronik, programlama ve mekanik gibi ekipler oluşturarak, profesyonel bir işletme gibi çalışma imkanı bulabilirler. Bu program, farklı alanlarda uzmanlaşmak isteyen öğrencilerin bir araya gelmesini ve belirlenen sürede takım olarak ortak bir çalışma yürütmelerini sağlar. Bu sayede öğrenciler, birbirlerinin yeteneklerinden faydalanarak, güçlü ve zayıf yönlerini keşfedebilirler. FIRST Robotics Competition, sadece robot yapımı değil, aynı zamanda liderlik, takım çalışması ve iletişim gibi önemli becerilerin geliştirilmesine de yardımcı olur.
Bir FIRST Robotics Takımı kaydına başlamadan önce aşağıdaki konuları incelemenizi tavsiye ederiz.
FIRST Robotics Competition turnuvalarında görevleri öğrencilerin yapması esas alınmıştır. Takımın kurulmasından, robotun yapımına kadar takım üyelerinin bir arada çalışması gereklidir.
Takım içerisinde en az bir takım üyesinin gelen mailleri takip edip tüm takımı gelişmeler hakkında haber etmelidir.
Bir takım için önerilen minimum öğrenci sayısı 10’dur. Maksimum takım üyesi sınırı yoktur. Takım üyelerinin istekli ve gönüllü olması takımın başarısını arttıracaktır.
Turnuva düzeni robot tasarım, robot oyunu, iş güvenliği, girişimcilik, güvenlik animasyonu, sosyal medya takibi. ödül başvurusu takibi, takım tasarımı ekibi gibi birçok alana ayrılabilmektedir. Buradaki amaç bu alanlarda varlık göstermeye çalışırken aynı zamanda FIRST® değerlerini benimseyen, STEM ile ilgili çalışmalar içerisinde bulunan ve bunları etkileşim içerisinde olduğu topluluğa yayan, kendi kaynaklarını yaratan, takım ruhuna sahip sürdürülebilir bir ekip oluşturmaktır.
Takımın bel kemiği olan üyelerinin yarışmaya hazırlanırken ve yarışma içerisinde bu değerleri kavrayarak ve göstererek iş yapması beklenmektedir. Farklı alanlarda verilen görevleri yapmak, yaratıcı bir şeyler ortaya koymak ve problemleri çözebilmek için takım üyeleri arasında bir organizasyon yapısına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu organizasyon yapısının takımın işleyişini en optimum şekilde yönlendirecek ve aynı zamanda bireysel yetenek ve zenginlikleri de göz önünde bulunduracak şekilde olması takımın faydasınadır.
Üyelerin ve yeni üye olacakların bilgilendirilmesi ve duyurular yapmanız için gerekli materyallere www.firstinspires.org adresinden ulaşabilirsiniz.
Mentör, güvenilir bir danışman veya rehberdir. Mentör destek, danışmanlık, motivasyon sağlayan model olan bireydir. Mentörler öğrencilerin potansiyellerine ulaşmalarında yardımcı olan kişilerdir. Mentör tavsiye verir, bilgi ve deneyimleri paylaşır, az baskı yapan ve öğrencinin kendisini keşfetmesini sağlayacak bir yaklaşımla öğretir.
Hazırlık ve turnuva kapsamında deneyimi kazanabilmek adına işleyişin öğrenciler tarafından yürütülmesi esastır ancak gereken noktalarda öğrencilerin yetişkin yardımı alması gerekecektir.
Takımınızda öğrencilerin olası sorunları ile ilgilenecek, gerekli izinleri alacak, teknik yada yönetimsel konularda sizlere destek verecek en az iki mentör bulunması zorunludur. İhtiyaç duyduğunuz desteğe göre takımınızda ikiden fazla mentör bulunabilir.
Bu mentörlerin asıl görevi yol göstermek ve danışmanlık yapmaktır. Karşılaşılan problemlere nasıl yaklaşılması gerektiği, öğrenme metodu, yol haritası belirleme gibi konularda deneyim ve düşüncelerini takıma aktarabilir.
Mentör dediğimiz kişi robot yapımına yardım eden bir mühendis, eski bir mezun, bir veli, okul yöneticisi, öğretmen ya da bir eğitimci olabilir. Mentörlerin takım içerisinde bulundukları pozisyon aslında o takımın organizasyon yapısına dahildir bu nedenle takımınızı oluştururken ihtiyaç duyduğunuz alanlarda ihtiyaç duyduğunuz sayıda mentöre sahip olmanızı tavsiye ederiz.
FIRST Robotics Competition’da her takım bir takım numarası ile temsil edilir. Kesin kayıt yapılıncaya kadar (kayıt ücretinin tamamlanması) geçici bir numara atanır. Kesin kayıt işleminden sonra takım aktif olduğu sürece atanan döt haneli numaraya sahip olur.
Ancak bunun yanında takımı tanımlayan yada üyelerin ortak kararı sonucu ortaya çıkacak bir takım ismi de kullanılır. Tercih edeceğiniz takım isminin akılda kalıcı olması takımınızın bilinirliğini arttıracaktır. Bunun yanında takım isminize uygun logo tasarımları v.b. de üretmeniz faydalı olacaktır.
Takımınıza seçmiş olduğunuz ismin sizleri, okulunuzu v.b. yansıtması tanınmanız açısından faydalı olacaktır. İsterseniz daha sonra takım isminizi değiştirebilirsiniz. Tüm bu işlemler resmi FIRST sitesi üzerinden gerçekleştirilmektedir. www.firstinspires.org.
Sezon boyunca kullanacağınız bir takım odanızın olması işleri kolaylaştıracaktır. Elektrikli el aletleri ve makine kullanıma uygun, sezon sonunda robotu çıkarabilmeniz için büyük kapısı olan ve robotu taşımanızın kolay olması için merdiven olmayan bir oda size uygun olacaktır. Burada yazılanlar tavsiye niteliğindedir. Elinizdeki imkanları değerlendirmeniz gerekebilir.
Robot odası üretim aşamalarının ve takım çalışmalarının daha verimli olmasını sağlamaktadır. Bazı okullarda takıma verilecek oda bulunamayabilir. Bu takımlar bölgelerindeki sanayi işletmeler ya da üniversiteler ile anlaşmalar yaparak onların alanlarını kullanabilir. Bunun ile ilgili bir kısıtlama bulunmamaktadır.
Odanın yanında robotunuzu yaparken kullanmanız gerekebilecek belli başlı aletlerin listesini aşağıda bulabilirsiniz. Bu aletler tamamen tavsiye niteliğindedir. Aletleri satın alabileceğiniz gibi sponsor bularak da temin edebilirsiniz.
Bazı takımlar bu malzemeleri tedarik edemediği için için okul dışında robot üretim çalışmaları yapabiliyor. Sürecin iyi değerlendirilmesi ve öğrenci faydası için bu malzemelerin mümkün olan kadarını temin etmenizi öneriyoruz. Elinizde takımların olması üretim ve deneme süreçlerinizin verimini arttıracaktır. Kullandığınız takımların bakımlarını yapmayı unutmayınız.
Aşağıdaki liste sadece örnek olarak verilmiştir. Yapılacak tasarıma bağlı olarak farklı malzemelere de ihtiyaç duyabilirsiniz.
- Metal, Plastik çekiç
- Portatif / Sabit Mengene
- Matkap
- Matkap uç seti (metal ve tahta için uygun uçlar)
- Hobi matkabı
- Sütun Matkap
- Dekopaj testere ve uçları (metal/ahşap)
- Çeşitli ebatlarda vida, somun, çivi
- Çalışma eldiveni
- Güvenlik Gözlüğü
- Panç (Çeşitli çaplarda)
- Tornavida seti
- Eğe (metal ve plastik için uygun)
- Hassas Cetvel
- Havya- Lehim
- Yan keski
- Pense
- İngiliz anahtarı seti
- Alyan takımı
- Cırcır seti
- Perçin Seti
- El testeresi
- Sıcak Hava Tabancası
Bu malzemelere ek olarak polikarbon, pleksi, ahşap, alüminyum profil ve levhalarda robot üretim aşamalarında ihtiyaç duyulan malzemeler arasındadır.
Tabiki tasarım, programlama v.b. çalışmalarda kullanılmak üzere robot odasnızda internet ve kullanıma açık bir yada bir kaç bilgisayar bulundurmanız faydalı olacaktır.
Öğrencilerin robot yapımı sırasında kullanacakları malzemelerin güvenli bir şekilde kullanılabilmesi için sezon öncesinde ufak çalışmalar yapılması önerilmektedir. İş güvenliği, bu süreçte en önem verilen konudur.
Eğer bölgenizde malzemelerin güvenli kullanımına yardımcı olacak gönüllüler yoksa, FIRST Robotics Competition mezunları ve takımları size yardımcı olabilirler. Ancak, takımların kullanımı konusunda deneyimli ve profesyonel kişilerden yardım almak önemlidir. “Hiçbir şey can güvenliğinden daha önemli değildir” unutulmamalıdır.
Mezunlar ve diğer takımlar, talepler doğrultusunda çeşitli eğitim atölyeleri düzenlemek için okullara gelebilirler. Bu tür paylaşımlar, FIRST Robotics Competition takımları arasında sık görülmektedir ve öğrenirken güzel dostluklar kurulabilir.
Ancak, iş güvenliği öncelikli bir konudur ve FIRST Vakfı, “Safety FIRST” sloganıyla bu konuya önem verdiğini açıklamaktadır. Kesici ve delici aletler, iş makineleri ve elektronik cihazlar gibi araçların kullanımı sırasında güvenlik araçları, yetişkin gözetimi, yangın söndürücü ve ilk yardım kiti gibi ekipmanların hazır bulunması gibi tedbirler alınmalıdır.
Hazırlık süreci boyunca bir İş Güvenliği Planı oluşturulması ve uygulanması, yaralanmalara ve kazalara karşı tedbir sağlamak ve bu konuda bilincin artmasını sağlamak için önemlidir. Türkiye’de birçok takım, ücretsiz İş Güvenliği ve İlk Yardım Eğitimi almakta ve diğer takımların da alabilmesi için çalışmalar yapmaktadır.
Turnuva sırasında Pit Alanı içerisinde güvenlik gözlüğü kullanımı, kapalı ayakkabı giyilmesi, toplu saç gibi birçok iş güvenliği kuralı bulunmaktadır. Kurallar ve ayrıntılı bilgi için FIRST Vakfının sitesi (https://www.firstinspires.org) ziyaret edilebilir.
Bu projeyi gerçekleştirmek için sponsor bulmanız veya birikim yapabilmek için çalışmalar düzenlemeniz gerekebilir. Bu birikimleri kontrol altında tutabilmeniz için güvenli bir okul hesabı kullanmanız önerilir. Okul-aile birlikleri bu tarz projelerde yardımcı olmaktadır.
Takımlar maddi veya ayni (malzeme) sponsorları bulabilirler. Bir sponsor, takımın sponsorluk stratejisine göre vida, t-shirt, baskı, konaklama, ulaşım gibi ihtiyaçlara maddi destek sağlayabilir.
Her takımın ihtiyaç duyduğu maddi miktarlar doğal olarak değişiklik göstermektedir. Ancak, her takım için kayıt ücretleri sabittir. FIRST Robotics Competition turnuvasına ilk kez kayıt olan bir takım “Rookie” (Çaylak) takım olarak anılmaktadır. İlk yılını tamamlamış takımlar “Veteran” olarak tanımlanırlar.
Rookie/Veteran bir takımın herhangi bir (yurt içi/yurtdışı) bölgesel turnuvaya kayıt ücreti 6000 dolar’dır.
Takımlar bu ödemeleri yaptıkları zaman seçtikleri bir bölgesel turnuvanın kayıtlarını kesinleştirmiş olurlar. Bu işlem sonucunda takıma ait 4 haneli takım numarası verilir. Kayıt ücretlerini tamamlamış takımlar Kick-off’ta (oyun açıklanma etkinliği) içerisinde motor, bilgisayar, şase, pnömatik malzemeler, kontroller ünitesi vb. malzemeleri teslim alırlar. (https://www.firstinspires.org/robotics/frc/kit-of-parts)
Kayıt ücretleri konusunda maddi imkan yaratmakta sıkıntı yaşayan takımlar, FIRST New Team Growth Grant (Yeni Takım hibesi), Fikret Yüksel Vakfı Grant hibe desteği programlarını takip edip başvurabilirler. Her sene açıklanan başvuru kılavuzları takip edilmelidir.
Takımlar her sene güncellenen FIRST hibe destekleri hakkında detaylı bilgiyi şurada bulabilirler: https://www.firstinspires.org/robotics/frc/grants
Takımlar, sponsorluk çalışmalarını yıla yayarak maddi yönden sürdürülebilir olmaya gayret etmelidirler. İş planlarının bu şekilde hazırlanması faydalı olacaktır.
Günümüzde sosyal medyanın gücü tartışılamaz. Takımınızın güçlü bir sosyal medya yönetimi yapıyor olması faaliyetlerinizi duyurmak, topluluğunuzu güzel örnekler ile etkilemek ve sponsorluk taleplerinizin daha kolay yanıtlanmasını sağlayacaktır.
Yapmış olduğunuz etkinlik ve çalışmalarınızı düzenli olarak uygun etiketler ile oluşturacağınız sosyal medya hesaplarınız üzerinden paylaşınız. Bu şekilde tüm FRC topluluğu sizlerden haberdar olacaktır.
Takım içerisinde görevi sosyal medya yönetimi olan bir ekibin olması faydalı olacaktır.
Buraya kadar yapılan tüm açıklamaları okuyup kavradıktan sonra takım oluşturma adımlarına devam edebilirsiniz.
- Tüm takım kayıtları FIRST internet sitesi üzerinden yapılmaktadır. Takım kaydı ile ilgili örnek kılavuza buradan ulaşabilirsiniz.
- Her takımın kurucu mentoru (Lead Mentor) ve ikincil mentoru (Lead 2 Mentor) olur.
- Takım kaydınızı yaptınız ise tabiki öğrencilerin kaydı ile devam edebilirsiniz. Öğrenci kayıtlarının tamamlanmış olması turnuva girişlerinde giriş sürecinizi hızlandıracaktır.